Linie metra w Londynie tworzą ogromną sieć podziemnych tuneli oraz naziemnych tras, które obsługują większość obszaru metropolii. Gdziekolwiek się znajdziemy prawie zawsze w niedalekiej odległości od nas będzie jakaś stacja metra. Jest to najpopularniejszy środek transportu publicznego w Londynie i trudno się dziwić. W tak ogromnym mieście, tylko szybka kolej podziemna pozwala ominąć korki i uliczny ruch, tak aby w krótkim czasie dostać się, z jednego końca miasta na drugi. Od maja 2022 roku w Londynie aktywnych jest łącznie 12 linii metra, jak przebiegają ich trasy i co warto na ich temat wiedzieć?

Spis treści:
Połączenia i strefy metra
Mapa
Pierwsza linia i dalszy rozwój kolei podziemnej
Dwa typy tuneli
Wszystkie połączenia metra

Linie metra w Londynie

Linie metra w Londynie są jedną z najbardziej rozbudowanych sieci transportowych na świecie. Metro daje możliwość podróżowania w niemalże każdym kierunku i do najbardziej oddalonych zakątków w mieście. W Londynie utworzonych jest aż 9 stref obsługiwanych przez kolej podziemną. Pierwszych 6 znajduje się w obrębie przyjmijmy centrum, te dalsze praktycznie należą do innych hrabstw, chociaż administracyjnie wciąż są uważane za część Londynu. Odwrotnie niż w wielu innych krajach, w Londynie to strefa 1 jest najdroższa, tu właśnie znajduje się ścisłe centrum: wszystkie zabytki, atrakcje turystyczne, wieżowce, czy biurowce. Każda linia metra oprócz swojej nazwy, ma przyporządkowany odpowiedni kolor, zdecydowanie pomaga to w odnalezieniu się na mapie. Plany kolei podziemnej znajdują się w każdym punkcie metra, a także zawieszone są u góry nad drzwiami pociągów. Jeśli lubimy korzystać z papierowych map, możemy o taką poprosić w punkcie informacyjnym na mieście.

Linie metra w Londynie na mapie

Londyńczycy często traktują większe stacje metra i strefy jako odniesienie do lokalizacji. Niekiedy szukając mieszkania, albo przeglądając oferty pracy można spotkać się z podanym położeniem, interesującego nas miejsca, względem najbliższej stacji metra. Zresztą podobnie jest z atrakcjami, turystycznymi. W niektórych przewodnikach obok opisu danego zabytku, widnieje informacja, na której stacji metra należy wysiąść, aby dojść do danej atrakcji. Jeżeli odwiedzamy Londyn, po raz pierwszy, dobrze jest zaopatrzyć się w mapkę metra, ponieważ na niej zaznaczone są wszystkie strefy, linie oraz najważniejsze przystanki. Co ciekawe, znany nam dzisiaj plan kolei podziemnej, zaprojektowany został już w 1933 roku, przez Henry’ego Becka. Założeniem schematu było porzucenie wiernego odwzorowania geografii i skali na rzecz uproszczonej ilustracji topologii sieci. Wraz z rozwojem i rozbudową metra, mapa uległa wielu modyfikacjom, jednak założenia pozostały wciąż te same. Najnowsza wersja mapy londyńskiego metra, która uwzględnia nową linię Elizabeth jest dostępna do pobrania na oficjalnej stronie Transport for London.

Kiedy powstały poszczególne linie metra w Londynie?

Historia metra w Londynie rozpoczęła się w dniu otwarcia pierwszej linii Metropolitan, 10 stycznia 1863 roku. Początkowo trasa liczyła zaledwie siedem stacji, w centrum miasta. Nowy środek transportu przypadł do gustu londyńczykom, ponieważ znacznie skracał czas poruszania się po mieście. Dzięki prywatnemu rozwojowi, znaczna część sieci w centrum Londynu została ukończona w ciągu pierwszych 50 lat istnienia kolei. Do końca XIX wieku wybudowano kolejnych pięć linii: Hammersmith & City (1864), District (1868), Circle (1884), Northern (1890), Waterloo & City (1898). Na początku XX wieku powstały następne trzy: Central (1900), Bakerloo (1906) i Piccadilly (1906). Zmiana przyszła w latach 30tych XX wieku, kiedy prywatne firmy, które do tej pory obsługiwały różne linie zostały upaństwowione. W ciągu kolejnych 50 lat skupiono się na wydłużaniu linii na przedmieściach Londynu. W drugiej połowie XX wieku, wybudowano jedynie dwie linie Victorię (1969) oraz Jubilee (1979). Na kolejne połączenie przyszło londyńczykom poczekać ponad 40 lat, ale w końcu po 13 latach intensywnych prac, 24 maja 2022 roku, otwarto najnowsze linię metra – Elizabeth.

Dwa rodzaje tuneli

Londyńskie metro można podzielić na dwa rodzaje: deep line i sub-surface. W początkowym okresie istnienia kolei, cała grupa tras została zbudowana w płytkich tunelach odkrywkowych. Wymagały one wielu otworów wentylacyjnych, aby dym z lokomotyw parowych miał ujście na powierzchnię. Są to tunele  sub-surface wydrążone jedynie na około 4-5 metrów pod ziemią.  Na przełomie XIX i XX wieku rozwój trakcji elektrycznej pozwolił na budowę tuneli znaczniej głębiej pod powierzchnią ziemi. Tunele deep-line znajdują się około 20 metrów pod ziemią (do nawet 67 metrów!). Mają charakterystyczny kształt rury, ze względu na metodę ich drążenia. Oba typy tuneli różnią się rozmiarem, rodzajem torów, pociągami oraz długością czasu jaka jest potrzebna, aby znaleźć na danym peronie. Im głębiej, tym dłużej czasu nam zajmie zejście – szczególnie ważne, gdy ktoś się spieszy.

Wszystkie linie metra w Londynie

Większość linii metra w pewnym momencie przejeżdża przez centrum miasta i w zależności od kierunku pędzi dalej na jego obrzeża. Dla każdej linii metra w Londynie przyporządkowany jest odpowiedni kolor, któy ma swoją unikatową nazwę. 

Bakerloo Line (kolor brązowy)

Linia typu deep-line, która prowadzi między stacjami Harrow and Wealdstone a Elephant & Castle. Na trasie tego połączenia jest stacja Waterloo, w której pobliżu znajduje się wiele atrakcji turystycznych m.in. London Eye. Jeśli wybieramy się na zakupy warto wysiąść na Oxford Circus. Jest to stacja tuż przy Oxford street, czyli jednej z głównych ulic Londynu, przy której znajduje się ponad 300 różnych sklepów.

Central Line (kolor czerwony)

Jest to kolejna trasa typu deep line, prowadząca od Epping do Ealing Broadway lub West Ruislip. Londyńczycy nazywają ją “two penny tube“, czyli potocznie dwupensówką. Określenie to pochodzi z dawnych czasów, kiedy przejazd na tej linii kosztował dosłownie dwa pensy.

Circle Line (kolor żółty)

Linia rozpoczyna swój kurs na Edgware Road i kończy w Hammersmith. Jej nazwa pochodzi od trasy w kształcie okręgu. Kolej porusza się po ścisłym centrum Londynu i na swojej drodze ma wiele zabytków i atrakcji, dlatego jest szczególnie popularna wśród turystów.

District Line (kolor zielony)

Linia ta jest dość rozgałęziona i swoją podróż można rozpocząć lub zakończyć w kilku miejscach:  Upminster,  Ealing Broadway, Richmond, Wimbledon, Olympia i Edgware Road. Na trasie metra znajduje się stacja Victoria, położona w bezpośrednim sąsiedztwie dworca kolejowego, o tej samej nazwie. Stamtąd można się przesiąść w pociągi dalekobieżne.

Hammersmith and City Line (kolor różowy)

To przykład linii sub-surface, która prowadzi między Hammersmith a Barking. Jest to druga najstarsza linia metra, albo druga najmłodsza – w zależności jak na nią spojrzymy. Wyodrębniono ją dopiero w 1988 roku, wcześniej trasa ta stanowiła odgałęzienie Metropolitan Line. Jej podziemna część stanowi najstarszy odcinek podziemnej kolei zarówno w Londynie, jak i na całym świecie.

Jubilee Line (kolor srebrny)

Łączy Stratford ze Stanmore, jej nazwa nawiązuję do panowania królowej Elżbiety II, ponieważ w roku, w którym została otwarta, obchodzono jubileusz z okazji 25 lat rządów królowej.

Metropolitan Line (kolor fioletowy) – najstarsza linia metra na świecie

Ze stacji Aldgate w zależności od godziny można dojechać do Amersham, Chesham, Watford lub Uxbridge. Co ciekawe, większość trasy przejedziemy nie pod, a nad ziemią. Metropolitan to przede wszystkim najstarsza linia metra w Londynie. W związku z tym, raz do roku odbywa się tu specjalny pokaz, w trakcie którego można zobaczyć przejeżdżający na tej trasie pociąg z parowozem.

Northern Line (kolor czarny) – najgłębsze połączenie metra w Londynie

Jest to linia typu deep-line, która biegnie od stacji Morden do Edgware, Mill Hill East lub High Barnet. Na trasie Northern znajduje się stacja Hampstead, która posiada peron na głębokości ponad 58 metrów, co jest rekordem w skali całego metra. Do Northern Line należą także rekordy dotyczące punktu na trasie metra położonego najniżej pod ziemią (67 metrów, fragment tunelu w okolicy stacji Hampstead) i najwyżej nad nią (18 metrów, wiadukt blisko stacji Mill Hill East).

Piccadilly Line (kolor granatowy)

Swoją podróż można rozpocząć od przystanku Cockfosters i dojechać do Uxbridge albo do Heathrow. Jest to wygodny sposób dostania się na lotnisko. Aż 17 stacji, tej linii zawiera architektoniczne perełki z I połowy XX wieku.

Victoria Line (kolor niebieski)

Jest to linia z grupy deep level lines, łączy Brixton z Walthamstow Central. Była to pierwsze połączenie metra wybudowane po II wojnie światowej. Victoria jest jedną z dwóch linii londyńskiego metra (druga to Waterloo & City line), której wszystkie stacje znajdują się pod ziemią. Linia nazwana oczywiście imieniem królowej Victorii.

Waterloo and City Line (kolor miętowy) – najkrótsza trasa

Waterloo & City Line jest najkrótszą linią metra w Londynie. Obsługuje tylko dwie stacje: Bank i Waterloo. Trasa przebiega pod Tamizą i trwa całe 4 minuty. Obecnie jest jedyną linią działającą tylko od poniedziałku do soboty. Jej niedzielne zamknięcia pozwalają wynajmować stacje, a nawet tunele, na potrzeby produkcji filmowych i telewizyjnych. Przez co jest najczęściej filmowaną częścią londyńskiego metra i często “gra” inne linie.

Elizabeth (kolor jasny fioletowy) – najnowsza linia metra w Londynie

Inaczej nazywana Crossrail, trakcja prowadzi od Shenfield, do Reading lub w przeciwnym kierunku na lotnisko w Heathrow. Jest to najnowsza linia metra w Londynie i z pewnością najnowocześniejsza. Jej budowa pochłonęła łącznie 18,9 mld funtów . Nazwana na cześć królowej Elżbiety II, która jeszcze przed śmiercią zainaugurowała otwarcie tej linii.

To już wszystko na dzisiaj w tym temacie. Jeśli chcecie być z Nami na bieżąco to polubcie naszą stronę, dzięki czemu będziecie otrzymywali informacje o aktualnościach. Będziemy Wam bardzo wdzięczni, jeśli udostępnicie ten post. Szczególnie osobom, które w Waszej ocenie mogą skorzystać na zapoznaniu się z naszym artykułem. Dziękujemy!