Niejeden Polak pomimo, że na co dzieÅ„ mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii, Å›wiÄ…teczny czas decyduje siÄ™ spÄ™dzić w Polsce. Przy piosence Coming Home for Christmas tak piÄ™knie wraca siÄ™ do bliskich w kraju. Jednak z powodu pandemii  w 2020 roku możemy być zmuszeni do pozostania w UK. Dlaczego choć raz nie spÄ™dzić Å›wiÄ…t po brytyjsku? Boże Narodzenie w Anglii może być równie magiczne, co te w Polsce. A no wÅ‚aÅ›nie, czy wiecie, że wiele tradycji bożonarodzeniowych wywodzi siÄ™ z Anglii? W tym artykule opowiemy Ci o nich. JeÅ›li chcesz dowiedzieć siÄ™ jak Anglicy obchodzÄ… lub co jedzÄ… na Boże Narodzenie w Wielkiej Brytanii, przeczytaj artykuÅ‚ do koÅ„ca. Ciekawe czy wÅ‚Ä…czysz którÄ…Å› z tych tradycji do swoich wÅ‚asnych? A może niektóre sÄ… Ci bardzo dobrze znane. 

Spis Treści
Kartki Å›wiÄ…teczne 
Jakie śpiewamy kolędy?
Tradycja ubierania choinki
ÅšwiÄ…teczna kolacja 
Tradycyjny dzieÅ„ Å›wiÄ…teczny 

Kartki świąteczne w UK (Christmas cards)

Tradycja kupowania i wysyÅ‚ania Christmas cards w Boże Narodzenie w Anglii siÄ™ga poczÄ…tków XIX wieku i jest Å›ciÅ›le zwiÄ…zana z dobroczynnoÅ›ciÄ…. Kartki bożonarodzeniowe trafiajÄ… do sprzedaży już we wrzeÅ›niu. Zazwyczaj pakowane sÄ… one po 10 sztuk i najczęściej sprzedawane sÄ… w imieniu organizacji charytatywnych, takich jak: Czerwony Krzyż, Greenpeace, czy też Oxfam.

Podczas gdy na Å›wiecie rozwój mediów spoÅ‚ecznoÅ›ciowych i poczty elektronicznej doprowadziÅ‚ do spadku liczby kupowanych kartek Å›wiÄ…teczych, Brytyjczycy w dalszym ciÄ…gu pielÄ™gnujÄ… tÄ… piÄ™knÄ… tradycje, pozostajÄ…c Å›wiatowymi liderami w wysyÅ‚aniu kartek bożonarodzeniowych. WedÅ‚ug Greetings Cards Manufacturers Association, Brytyjczycy w ciÄ…gu roku wysyÅ‚ajÄ… wiÄ™cej kartek na osobÄ™ niż jakikolwiek inny kraj na Å›wiecie, a Boże Narodzenie to najwiÄ™ksza okazja do ich wysyÅ‚ania! W UK kartki to ważna część dekoracji Å›wiÄ…tecznych. W angielskich domach nierzadko można spotkać poustawiane kartki, czasami pięćdziesiÄ…t, a nawet i sto.

Ważne! Organizacje charytatywne sprzedajÄ… kartki Å›wiÄ…teczne także online. Pomocna może być strona Cards for Charity, która wspiera ponad 200 organizacji. WysyÅ‚anie kartek bożonarodzeniowych to piÄ™kna tradycja, a w dzisiejszych czasach nabiera szczególnego znaczenia. A czy ty wysyÅ‚asz kartki Å›wiÄ…teczne? 

Kolędy w Boże Narodzenie w Anglii (Christmas carols)

Brytyjczycy uwielbiajÄ… Å›piewać, czy to w szkole z przyjacióÅ‚mi, czy w koÅ›ciele, czy na imprezach. Åšpiewanie to część angielskiego życia! Wielu znanych piosenkarzy w Anglii zaczynaÅ‚o swoje muzyczne kariery jako szkolny lub koÅ›cielny chórzysta. Fenomenem jest fakt, że tylko 68% Brytyjczyków deklaruje przynależność do koÅ›cioÅ‚a i wiary chrzeÅ›cijaÅ„skiej (wedÅ‚ug spisu w 2011 roku), za to kolÄ™dy bożonarodzeniowe znane sÄ… prawie każdemu. Niezależnie od tego, czy jest chrzeÅ›cijaninem, czy też nie. JeÅ›li Å›wiÄ™ta Bożego Narodzenia bÄ™dziemy obchodzić w Anglii, nie powinien nas zdziwić widok mÅ‚odych lub starszych ludzi stojÄ…cych na ulicy lub chodzÄ…cych od drzwi do drzwi i Å›piewajÄ…cych kolÄ™dy, zbierajÄ…c przy tym na cele charytatywne. W przedÅ›wiÄ…teczne dni kolÄ™dników można spotkać praktycznie wszÄ™dzie. W ten wyjÄ…tkowy czas koÅ›cioÅ‚y organizujÄ… nabożeÅ„stwa kolÄ™dowe, które przyciÄ…gajÄ… nie tylko zwykÅ‚ych wiernych. 

Ważne! PiÄ™knÄ… brytyjskÄ… tradycjÄ… bożonarodzeniowÄ…, która trwa od 1918 roku jest organizacja nabożeÅ„stwa wigilijnego odbywajÄ…cego siÄ™ w King's College Chapel. Nosi nazwÄ™ a Festival of Nine Lessons and Carols i od pierwszej emisji w 1928 roku jest najwiÄ™kszym wydarzeniem muzycznych w telewizji BBC. Obecnie wydarzenie to emitowane jest dla milionów ludzi na caÅ‚ym Å›wiecie, obejmuje Å›piewanie kolÄ™d i czytania z Biblii. PierwszÄ… kolÄ™dÄ… jest zawsze „Once in Royal David's City”. 

Festival of Nine Lessons and Carols transmitowany jest na żywo w BBC Radio 4 i BBC World Service 24 grudnia o godzinie 15:00. UsÅ‚uga jest również nadawana w Boże Narodzenie o różnych porach w BBC World Service.

Tradycja ubierania choinki w Anglii (Christmas tree)

Tradycja ustrajania choinki siÄ™ga bardzo dawna, istniaÅ‚a już u pogan. Dekorowanie iglastego drzewka byÅ‚o magicznym rytuaÅ‚em majÄ…cym dać domostwu bezpieczeÅ„stwo, dostatek, zdrowie i szczęście. Ozdoby choinkowe miaÅ‚y charakter talizmanu, chroniÅ‚y dom przed zÅ‚ymi duchami. Brzmi znajomo? W drzewku bożonarodzeniowym można odszukać zarówno Å›wieckÄ…, jak i koÅ›cielnÄ… symbolikÄ™, w której dopatruje siÄ™ nowego życia, odradzania siÄ™ i trwania. 

Tradycja ta dotarÅ‚a do Anglii z Niemczech w XIX wieku, promowana byÅ‚a przez ksiÄ™cia Alberta, niemieckiego męża królowej Wiktorii. Bardzo szybko dekorowanie choinki staÅ‚o siÄ™ w Anglii klasycznym symbolem Bożego Narodzenia - nawet bardziej niż szopka. Dla wiÄ™kszoÅ›ci Brytyjczyków Boże Narodzenie nie byÅ‚oby Bożym Narodzeniem bez obecnoÅ›ci w domu drzewka Å›wiatecznego. Każde miasto, każda wioska, każda okolica, każdy pub, każdy dom handlowy, a także wiele maÅ‚ych sklepów, ma swoje piÄ™knie udekorowane drzewo. 

Gdzie kupić choinkÄ™ w Anglii? JeÅ›li zależy nam na niskiej cenie powinniÅ›my wybrać siÄ™ do jednego z marketów typu Homebase. W poprzednich latach akurat ten market miaÅ‚ choinki w najniższych cenach. Natomiast jeÅ›li wolimy choinki spoza marketu możemy skorzystać ze stron typu https://www.christmasforest.co.uk/ lub http://www.pickyourownchristmastree.org.uk/  

CiekawostkÄ… jest, że w Londynie ogromna choinka na Trafalgar Square jest corocznie przekazywana miastu przez NorwegiÄ™, zgodnie z tradycjÄ…, która rozpoczęła siÄ™ w 1947 roku!

Święta w UK, czyli świąteczny lunch w Anglii

Na Å›wiÄ™ta w UK, czy też w Polsce czekamy z wielu powodów. JednÄ… z takich rzeczy, jest myÅ›l o różnorodnoÅ›ci wszystkich pysznych potraw, jakie zjemy! JeÅ›li chodzi o spÄ™dzanie Å›wiÄ…t Bożego Narodzenia w Anglii, to nasz entuzjazm może być jeszcze wiÄ™kszy! Możemy przygotować zarówno tradycyjnÄ… polskÄ… kolacjÄ™ w wieczór wigilijny 24 grudnia oraz uroczysty angielski obiad w pierwszy dzieÅ„ Å›wiÄ…t 25 grudnia. Raczej nie bÄ™dziemy siÄ™ rozwodzić nad polskimi potrawami (każdy z nas jest przecież ekspertem) skupimy siÄ™ nad brytyjskim tradycyjnym menu bożonarodzeniowym. Niektóre pozycje mogÄ… różnić siÄ™ w zależnoÅ›ci od regionu w Wielkiej Brytanii, jest to ogólna lista rzeczy, które można znaleźć podczas Å›wiÄ…tecznego obiadu w caÅ‚ej Wielkiej Brytanii… dla nas brzmi pysznie! 

Zatem, co Anglicy jedzÄ… na boże narodzenie w UK? 

1. Indyk to chyba jedno z najpopularniejszych daÅ„ Å›wiÄ…tecznych w Wielkiej Brytanii. Zwykle jest to danie gÅ‚ówne. Inne popularne dania to szynka lub pieczeÅ„ woÅ‚owa, jednak w Wielkiej Brytanii zdecydowanie symbolem Å›wiÄ…t jest indyk. Anglicy pieczÄ… indyka w piekarniku przez kilka godzin.  Podawany jest z różnymi dodatki (o których poniżej) oraz sosami. 
2. Pieczone ziemniaki dla Brytyjczyka nie ma to jak porcja odpowiednio upieczonych ziemniaków! CzÄ™sto kroi siÄ™ je w ćwiartki i wkÅ‚ada do piekarnika z gÄ™sim tÅ‚uszczem lub oliwÄ… z oliwek, wraz z zioÅ‚ami, takimi jak pietruszka i tymianek oraz solÄ… i pieprzem. Gdy brzegi siÄ™ zrumieniÄ…, ziemniaki sÄ… gotowe! BÄ™dÄ… pysznie pasowaÅ‚y do Å›wiÄ…tecznego indyka. 
3. Farsz (Stuffing) Å›wiÄ…teczny może być podawany wewnÄ…trz indyka lub jako dodatek do niego. W Wielkiej Brytanii najbardziej tradycyjnym jest farsz zioÅ‚owy, z dużą iloÅ›ciÄ… rozmarynu lub tymianku, natomiast co do zasady w farszu do bożonarodzeniowego obiadu prym bÄ™dzie wiodÅ‚a szaÅ‚wia i cebula. 
4. Pigs in blankets, czyli Å›winki pod koÅ‚derkÄ… to kolejna kwintesencja brytyjskiej kolacji! SÄ… to maÅ‚e kieÅ‚baski zawiniÄ™te w boczek i czÄ™sto otaczajÄ…ce indyka, gdy jest podawany. 
5. Pudding Yorkshire Pudding Yorkshire pochodzi z Anglii i jest wytwarzany z ciasta zawierającego jajka, mleko i mąkę. Zwykle je się go z pieczonym indykiem, ale raz na jakiś czas (poza Bożym Narodzeniem) może być podawany jako deser! Chociaż Yorkshire Pudding tradycyjnie podaje się z rostbefem, wiele rodzin decyduje się podać go razem ze świątecznym obiadem.
6. Gravy Gravy jest w rzeczywistoÅ›ci rodzajem sosu pieczeniowego. Uzyskuje siÄ™ go z indyka podczas procesu pieczenia. NastÄ™pnie miesza siÄ™ go z mÄ…kÄ… pszennÄ…, aby go zagęścić. Doprawia siÄ™ go potem do smaku solÄ… i pieprzem. Jest podawany w sosjerce i sÅ‚uży do polewania plastrów pokrojonego indyka i farszu. 
7. Sos żurawinowy to kolejny rodzaj sosu, który jest zrobiony z żurawiny! Chociaż czÄ™sto towarzyszy kolacji z okazji ÅšwiÄ™ta DziÄ™kczynienia w Ameryce PóÅ‚nocnej, jest popularnym sosem na Å›wiÄ…teczny obiad w Wielkiej Brytanii. Polej trochÄ™ indyka i farsz razem z sosem Gravy, a uzyskasz wspaniaÅ‚Ä… mieszankÄ™ smaków!
8. Brukselka to polaryzujÄ…ce warzywo jest kluczowym elementem tradycyjnego brytyjskiego Å›wiÄ…tecznego obiadu. Chociaż wiele osób nie lubi brukselki, zawsze znajdziemy jÄ… na angielskim stole bożonarodzeniowym! Zwykle podaje siÄ™ jÄ… na parze lub smażone z boczkiem - pyszne!
9. ÅšwiÄ…teczny pudding to deser z suszonych owoców i jest zwykle podawany z masÅ‚em brandy. TradycjÄ… jest również namaczanie ciasta w brandy i podpalanie przed podaniem. ÅšwiÄ…teczny pudding z fig nazywany jest „figowym puddingiem”. Chociaż Brytyjczycy lubiÄ… serwować wiele różnych deserów na Boże Narodzenie, Å›wiÄ…teczny pudding jest najbardziej tradycyjny.
10. Mince Pies Mince Pies to maÅ‚e placki wypeÅ‚nione owocami, takimi jak rodzynki, żurawina i suÅ‚tanki, a także posiekanymi orzechami i przyprawami, takimi jak cynamon, cukier i gaÅ‚ka muszkatoÅ‚owa. Po upieczeniu posypuje siÄ™ je odrobinÄ… cukru pudru i sÄ… gotowe do spożycia – z caÅ‚Ä… pewnoÅ›ciÄ… bÄ™dÄ… miÅ‚ym zwieÅ„czeniem pysznych bożonarodzeniowych Å›wiÄ…t w UK!

Jak wygląda dzień świąteczny w Anglii

DzieÅ„ wigilii 24 grudnia to tak naprawdÄ™ czas przygotowywania domu i siebie do dnia kolejnego, który to w tradycji angielskiej jest najważniejszy. W wigiliÄ™ piecze siÄ™ ciasta, dekoruje mieszkanie, a dzieci wieszajÄ… wielkie skarpetki bożonarodzeniowe, w które Å›wiÄ™ty MikoÅ‚aj w nocy wchodzÄ…c przez komin, zostawi prezenty dla domowników. 

Brytyjczycy szanujÄ…cy tradycje Bożego narodzenia pierwszy dzieÅ„ Å›wiÄ…t 25 grudnia rozpoczynajÄ… wczeÅ›nie rano od porannej mszy w koÅ›ciele, po której wracajÄ… do domu na Å›wiÄ…teczny obiad. Prezenty bożonarodzeniowe sÄ… rozpakowywane rano przed mszÄ… lub po obiedzie. NiegdyÅ›, w XIX wieku, otwierano je dopiero nastÄ™pnego dnia, 26 grudnia. StÄ…d drugi dzieÅ„ Å›wiÄ…t nosi nazwÄ™ Boxing Day, czyli dosÅ‚ownie jest dniem otwarcia pudeÅ‚. Dzisiaj, dla Brytyjczyków Boxing Day to czas zakupów i wyprzedaży, czas spÄ™dzania czasu z najbliższÄ… rodzinÄ… po prostu odpoczynku. 

JeÅ›li chcesz być na bieżąco to polub naszÄ… stronÄ™, dziÄ™ki temu bÄ™dziesz otrzymywaÅ‚ informacje o aktualnoÅ›ciach. BÄ™dziemy Ci bardzo wdziÄ™czni, jeżeli udostÄ™pnisz ten post do osób, które w Twojej ocenie mogÄ… skorzystać na zapoznaniu siÄ™ z artykuÅ‚em. DziÄ™kujemy!